Η Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence – εφεξής AI) αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα τεχνολογικά επιτεύγματα της ανθρωπότητας, με ρίζες που χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1950. Ξεκινώντας από απλές θεωρίες και αλγόριθμους, το ΑΙ εξελίχθηκε ραγδαία την τελευταία δεκαετία, αγγίζοντας πλέον κάθε πτυχή της καθημερινότητας.
Η έλευση του AI φέρνει πλήθος ωφελημάτων σε όλα τα επίπεδα. Η αυτοματοποίηση απαιτητικών εργασιών, η βελτιστοποίηση παραγωγικών διαδικασιών, η λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων, η δημιουργία νέων ιδεών και η πρόβλεψη μελλοντικών τάσεων είναι μόνο μερικά από τα πεδία όπου το ΑΙ αφήνει ήδη το στίγμα του.
Ωστόσο, η ραγδαία ανάπτυξή του ΑΙ φέρνει στο προσκήνιο νέες προκλήσεις, ιδιαίτερα στον τομέα της Κυβερνοασφάλειας. Η αυξανόμενη πολυπλοκότητα των συστημάτων Πληροφορικής, η αυξανόμενη χρήση του εκτεθειμένου σε επιθέσεις Cloud, η ύπαρξη κενών ασφαλείας σε συστήματα και εφαρμογές και η δυνατότητα κακόβουλης χρήσης του ΑΙ από εξελιγμένους κυβερνοεγκληματίες, σκιαγραφούν ένα ζοφερό τοπίο για το μέλλον, εάν δεν αναληφθεί ουσιαστική δράση για την κατανόηση και την περιχαράκωση του φαινομένου.
Κυβερνοασφάλεια: Το μέτωπο του μέλλοντος
Παρ’ ότι το ΑΙ προσφέρει λύσεις για την αντιμετώπιση παραδοσιακών κυβερνοαπειλών, η κατάχρησή του ανοίγει το δρόμο για νέες, πιο εξελιγμένες επιθέσεις. Η αυτοματοποίηση των κυβερνοεπιθέσεων, η δημιουργία κακόβουλου λογισμικού που προσαρμόζεται σε πραγματικό χρόνο για να παρακάμπτει τους μηχανισμούς προστασίας, και η εξαπάτηση συστημάτων βιομετρικής ασφάλειας είναι μερικά μόνο παραδείγματα.
Για να αντιμετωπιστεί το κύμα κυβερνοεπιθέσεων που αναμένεται τα επόμενα χρόνια, είναι απαραίτητη η υιοθέτηση νέων στρατηγικών ασφάλειας. Η χρήση εργαλείων ΑΙ, όπως η ανάλυση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, η μηχανική μάθηση και η πρόβλεψη συμπεριφοράς, μπορούν να αποτελέσουν ισχυρά όπλα στην άμυνα κατά των κυβερνοεγκληματιών.
Μέτρα προστασίας με τεχνητή νοημοσύνη
Πολλά εργαλεία ασφαλείας ενσωματώνουν πλέον δυνατότητες ΑΙ, προσφέροντας προηγμένη προσαρμοστικότητα και ενισχυμένη προστασία απέναντι σε καινοφανείς απειλές. Η έξυπνη ανίχνευση και απομόνωση ύποπτων δραστηριοτήτων, η πρόληψη εισβολών και η ανάλυση τρωτών σημείων είναι μερικά από τα οφέλη που προσφέρουν.
Επιπλέον, το ΑΙ μπορεί να αξιοποιηθεί για την εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των χρηστών σε θέματα κυβερνοασφάλειας, καθώς και για την προσομοίωση και πρόληψη κυβερνοεπιθέσεων σε ελεγχόμενο περιβάλλον.
ΑΙ και κοινωνία
Πέρα από τα τεχνικά ζητήματα Κυβερνοασφάλειας, μάς απασχολεί έντονα και η κοινωνική διάσταση του ΑΙ, ειδικά όπως εκδηλώνεται με την κατάχρηση του για τη δημιουργία ψεύτικων ντοκουμέντων (deepfakes) που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραπληροφόρηση ή για τη βλάβη της φήμης ενός προσώπου. Μας απασχολεί επίσης η χρήση αλγορίθμων (bots) για τη διάδοση ψευδών ειδήσεων, η παρακολούθηση της συμπεριφοράς των πολιτών και ο αυτοματοποιημένος έλεγχο της πρόσβασης σε πληροφορίες. Επίσης μας απασχολεί η άνιση πρόσβαση σε τεχνολογίες ΑΙ που μπορεί να οδηγήσει σε όξυνση των κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων, ενώ παράλληλα η μαζική ανεργία εξειδικευμένων εργαζομένων μπορεί να έχει σημαντικότατες οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες στο προβλέψιμο μέλλον.
Η πολιτική διάσταση του ΑΙ
Παρά τη μακρά ανάπτυξη του ΑΙ, η περιγραφή της ηθικής και ασφαλούς χρήσης του σε νομικό επίπεδο αποτελεί ακόμα ζητούμενο. Οι μεθοδολογίες δοκιμών ασφαλείας και ελέγχου του ίδιου του ΑΙ είναι ακόμα σε πρώιμο στάδιο και τεχνοκράτες και πολιτικοί αναζητούν τον τρόπο να ορίσουν το κανονιστικό πλαίσιο που θα διέπει αποτελεσματικά τη δράση του.
Παράλληλα εταιρείες και δημιουργοί μοντέλων ΑΙ ανταγωνίζονται σε ένα στίβο χωρίς ξεκάθαρους κανόνες να πλασαριστούν με τον καλύτερο τρόπο, πριν η τεχνολογία αυτή αποτελέσει καθημερινό αγαθό. Και εκείνοι, η δράση των οποίων δεν ακολουθεί ποτέ κανόνες, σπεύδουν να δημιουργήσουν μοντέλα ΑΙ που δεν θα δεσμεύονται από ηθικούς περιορισμούς, νομοθετικά πλαίσια και όρια, δοκιμάζοντας τα από σήμερα σε πραγματικούς στόχους για να τα βελτιώσουν, με σκοπό να μεγιστοποιήσουν το αποτέλεσμα της εγκληματικής τους δράσης.
Ωστόσο, ένα πράγμα φαίνεται να έχει γίνει κατανοητό από όλους: ότι η φύση της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι τέτοια που παράγει πανανθρώπινα προβλήματα, που μάλιστα πρέπει να αντιμετωπιστούν επειγόντως. Στο πλαίσιο αυτό έχουν ήδη τεθεί σε κίνηση ενέργειες διεθνούς συνεργασίας για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων που κομίζει η απότομη έλευση του ΑΙ στη ζωή μας.